1.  Q :  คำนิยามของโรคหอบหืด ( Asthma ) คือ

A :  โรคหอบหืดเป็นโรคของหลอดลมที่มีการอักเสบเรื้อรัง [Chronic inflammatory]  เป็นผลให้มี cell ต่างๆ เช่น mast cell,eosinophils,T-lymphocyte,macrophage,neutrophil มาสะสมที่เยื่อบุผนัง หลอดลม ทำให้เยื่อบุผนังหลอดลมมีปฏิกิริยาตอบสนองต่อสารภูมิแพ้ และสิ่งแวดล้อมมากกว่าคน   ปกติ   [bronchial hyper-reactivity]  ผลจากการอักเสบจึงทำให้เยื่อบุผนังหลอดลมมีการหนาตัว     กล้ามเนื้อหลอดลมมีการหดเกร็งตัว ทำให้ผู้ป่วยมีอาการไอ แน่นหน้าอก หายใจมีเสียงหวีด และหอบเหนื่อย อาการหอบเหนื่อยจะเกิดขึ้นทันทีที่ได้รับสารภูมิแพ้

2.  Q :  ขณะที่เป็นหอบหืด หลอดลมจะมีการเปลี่ยนแปลงอย่างไร

A :  เมื่อหายใจเอาสารภูมิแพ้เข้าไปในปอดจะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในปอด   ดังนี้
            Acute Bronchoconstriction มีการหดเกร็งของกล้ามเนื้อหลอดลม   [Airway Muscle] หลังจากได้รับ สารภูมิแพ้ทำให้ลมผ่านหลอดลมลำบาก  Air way Edema เนื่องจากมีการหลั่งของน้ำทำให้ผนัง             หลอดลมบวมผู้ป่วยจะหอบเพิ่มขึ้น  Chronic Mucous Plug Formation   มีเสมหะอุดหลอดลมทำให้ลมผ่านหลอดลมลำบาก   Airway Remodeling   มีการหนาตัวของผนังหลอดลมทำให้หลอดลมตีบเรื้อรัง

3.  Q :  จากกลไกดังกล่าวทำให้หลอดลมมีการหดเกร็ง    จึงทำให้ผู้ป่วยเกิดอาการอะไร  

A :  หายใจตื้น     หรือหายใจสั้นแน่นหน้าอก   ไอ หายใจเสียงดัง โรคหอบหืดจะมีอาการไม่            แน่นอนอาการของผู้ป่วยจะผันแปรได้หลายรูปแบบ อาการหอบอาจจะเบาจนกระทั่งหอบหนัก อาการแต่ละคนจะไม่เหมือนกัน อาการอาจจะกำเริบเป็นครั้งๆ หรืออาการอาจจะหายไปเป็น เวลานาน        อาการหอบแต่ละครั้งจะไม่เท่ากัน

4.  Q : ผู้ป่วยที่มีโรคหอบหืด เป็นโรคประจำตัวควรฝึกทำกายภาพบำบัดแบบใด

A : ควรเน้นฝึกบริหารกล้ามเนื้อกระบังลม โดยหายใจเข้าท้องป่อง หายใจออกท้องยุบ พร้อมกับหายใจเข้าทางจมูกหายใจออกเป่าออกทางปากช้าๆ หรืออาจใช้รอกคู่บริหารหัวไหล่ ช่วยในการบริหารกล้ามเนื้อหน้าอกช่วยให้มีการขยายตัวของทรวงอกได้มากขึ้น                        

5.Q :  ผู้ป่วยคนไหนที่มีปัจจัยเสี่ยงต่อการเสียชีวิตจากโรคหืด 

     A :  ผู้ป่วยที่มีประวัติดังต่อไปนี้หากเกิดอาการหอบหืดขึ้นมา     พบว่าผู้ป่วยเหล่านี้มีความเสี่ยงต่อการ  เสียชีวิตจากโรคหอบหืดสูงมาก ควรจะพักรักษาในโรงพยาบาล   กำลังใช้ หรือเคยใช้ steroid ชนิด
กินในปีที่ผ่านมาเคยนอนโรงพยาบาลเพราะโรคหอบหืดมากกว่า 2 ครั้ง    เคยใส่ท่อช่วยหายใจ หรือรักษาหอบหืดใน  ICU มีอาการหอบมากจนกระทั่งไปรับการรักษาที่ห้องฉุกเฉินมากกว่า  3 ครั้งใน 1 ปี ใช้    beta 2-agonist มากกว่า 2  หลอดต่อเดือน    มีโรคอื่นร่วมเช่น โรคหัวใจ ถุงลม  โป่งพอง

6.  Q :  เมื่อไรจึงจะสงสัยว่าเป็นโรคหอบหืด

     A :  หากคุณมีอาการดังต่อไปนี้ควรไปพบแพทย์เพื่อการตรวจ Spirometry เพื่อการวินิจฉัยว่าเป็นหอบหืด หรือไม่   มีประวัติ ไอแน่นหน้าอกหายใจมีเสียงดังหวีดและหอบเป็นๆ  หาย ๆ    มีอาการหอบหืด  เกิดขึ้นทันที่เมื่อได้รับสิ่งกระตุ้น และอาการดังกล่าวจะหายไปได้เอง หรือหายไปเมื่อได้ยาขยายหลอดลม    ผู้ป่วยที่ไม่ได้รับการรักษาจะมีหอบหืดเกิดขึ้นหรือเป็นมากขึ้นในเวลากลางคืน  มีประวัติผื่นคัน   อาการคันและอักเสบของเยื่อบุตา อาการคัดจมูกเรื้อรังหรืออาการจาม มีประวัติหอบหืดในครอบครัว   

7.  Q :  อาการหอบหืดจะเกิดหรือเป็นมากขึ้นในภาวะดังต่อไปนี้

     A :  หลังออกกำลังกาย เป็นไข้หวัด ควันบุหรี่ เกศรดอกไม้ รังแคสัตว์ ฝุ่น  จากหมอน พรม ผ้าห่ม  อุณหภูมิเปลี่ยนแปลง อารมณ์ผันผวน สารเคมี เช่น กลิ่นสี  spray  ยา เช่น Aspirin

8.  Q :  การตรวจวินิจฉัย 

A :  แพทย์จะซักประวัติและตรวจร่างกายซึ่งจะแตกต่างในแต่ละราย อาจจะตรวจไม่พบอะไรในขณะที่
  ปลอดอาการ ในขณะที่เกิดอาการหอบหืดจะตรวจได้ยินเสียงหวีด แพทย์จะซักประวัติต่างๆ  ดังนี้
              ประวัติการเจ็บปวดในอดีตโดยเฉพาะประวัติการเป็นโรคปอด หรือไอเรื้อรัง
              ประวัติการเจ็บป่วยในครอบครัวโดยเฉพาะโรคหอบหืด
              อาการที่เป็น ความถี่ ความรุนแรง และการบรรเทาด้วยยาอะไร
              ประวัติภูมิแพ้ของตัวเอง และครอบครัว
              ประวัติของสิ่งที่มากระตุ้นทำให้เกิดอาการหอบหืด เช่นสถานที่ อากาศ สิ่งของ สัตว์เลี้ยง
              ประวัติการตรวจสมรรถภาพของปอด
              ภาวะอื่นๆที่พบร่วมกับโรคหอบหืด
              อาการภูมิแพ้
              อาการคัดจมูก น้ำมูกไหล หรือไซนัสอักเสบ
              การที่มีภาวะกรดในกระเพาะอาหารไหลย้อน gastroesophageal reflux disease
              การตรวจทางห้องปฏิบัติการ

9.  Q :  การจำแนกความรุนแรงของโรคหอบหืด  คืออะไร

A :  โดยอาศัยจำนวนครั้งของการหอบทั้งกลางวันและกลางคืน    ความรุนแรงของอาการหอบ และ
             สมรรถภาพปอด   เพื่อวางแผนการรักษาตามความรุนแรงของโรคโดยแบ่งเป็น  
             1.   หอบนานๆ   ครั้ง Mild Intermittent   
             2.  หอบรุนแรงน้อย Mild Persistent     
             3. โรคหืดระดับรุนแรงปานกลาง   Moderate Persistent    
             4. โรคหืดระดับรุนแรงมาก   Severe Persistent   

10.  Q :  ความรุนแรงของโรค   อาการของโรคแต่ละระดับ  รวมทั้งการตรวจสมรรถภาพปอด    มีอะไรบ้าง

       A :  ขั้น  1  ผู้ป่วยที่มีอาการนาน ๆ   ครั้ง  Mild Intermittent        อาการก่อนรักษาหอบแต่ละครั้งไม่นาน 2-3 ชั่วโมง       อาการหอบกลางวันน้อยกว่า 2 ครั้งต่อสัปดาห์ ช่วงที่ไม่หอบจะไม่มีอาการและสมรรถภาพปอดปกติ        อาการหอบหืดกลางคืนน้อยกว่าเดือน ละ 2 ครั้ง   สมรรถภาพปอด       PEF>80%ของค่ามาตรฐาน               ค่าผันผวน<20%
                ขั้น  2  โรคหืดระดับรุนแรงน้อย   Mild Persistent     อาการก่อนรักษาอาการหอบกลางวันมากกว่า   2 ครั้งต่อสัปดาห์     แต่น้อยกว่า   1     ครั้งต่อวัน อาการหอบแต่ละครั้งมีผลต่อการนอน หรือ การทำงาน     หอบในเวลากลางคืนมากกว่า    2  ครั้งต่อเดือนสมรรถภาพปอด   PEF>80%        ค่าผันผวน    20-30%
               ขั้น  3  โรคหืดระดับรุนแรงปานกลาง   Moderate   Persistent  อาการก่อนรักษาอาการหอบหืดทุกวัน     อาการหอบแต่ละครั้งมีผลต่อการนอน       หรือ การทำงาน       ใช้ยาพ่น
ทุกวัน  หอบในเวลากลางคืนมากกว่า   1     ครั้งต่อสัปดาห์      สมรรถภาพปอด  PEF  >60%-<80%    ค่าผันผวน>30%       
              ขั้น  4  โรคหืดระดับรุนแรงมาก  Severe Persistent    อาการก่อนรักษา   อาการหอบตลอดเวลา       หอบบ่อยมาก      กิจกรรมต่าง ๆ     ถูกจำกัดด้วยอาการหอบ      อาการหอบกลางคืนบ่อยมาก       สมรรถภาพปอด     PEF <60%      ค่าผันผวน>30%